پتانسیومتر دریچه گاز:
• وظایف پتانسیومتر دریچه گاز :
این قطعه موقعیت دریچه گاز را به ولتاژ تبدیل کرده و به (ECU) ارسال می کند و (ECU) طبق معلومات و اطلاعات دیگر جرم سوخت ارسالی را کنترل می کند.
اطلاعات ارسالی از پتانسیومتر در موارد ذیل بکار می رود 1- حالت های بسته بودن دریچه گاز یا دور آرام و نیمه باز بودن و باز بودن کامل دریچه گاز 2- وضعیت های مختلف از قبیل افزایش شتاب و قطع پاشش سوخت را مشخص می کند.
• محل قرار گیری پتانسیومتر دریچه گاز :
در روی دریچه گازنصب که از یک طرف دریچه گاز به سیم و از طرف دیگر داخل سنسور وارد می شود.
ساختار داخلی : این سنسور عنصری مقاومتی است که مقاومت آن وابسته به یک حرکت مکانیکی است.
مدار الکتریکی پتانسیومتر دریچه گاز از یک سوکت 3 پایه به رنگ مشکی درست شده :
پایه 1 تغذیه 5 ولت مثبت
پایه 2 ارسال سیگنال یا ولتاژ به (ECU)
پایه 3 اتصال بدنه
• شرح کار پتانسیومتر دریچه گاز:
در حالت روشن ازطرف (ECU) ولتاژ 5 ولت مثبت به پایه 1 و ولتاژ منفی به پایه 3 متصل میگردد که در حالت دور آرام ولتاژ ارسالی صفر است در نتیجه (ECU) تشخیص می دهد دریچه گاز کاملا بسته است و مدار دور آرام را فعال می کند و در زمان گاز دادن به خودرو ولتاژی از بین 0 تا 5 ولت با توجه به گاز دادن خودرو ارسال تا (ECU) حجم هوای ورودی را محاسبه نموده و میزان پاشش را تنظیم می کند و خروجی این سنسور به دو صورت سیگنال دور هرزگرد یا آرام(IPLE) و سیگنال دور قدرت موتور (PSW) به (ECU) ارسال می گردد. این مطلب برگرفته از سایت آموزش تعمیر ECU است .
• روش های عیب یابی پتانسیومتر دریچه گاز:
۞ در صورت خرابی باعث قطع سوخت پاش و نوسان در دور های بالا می شود که ممکن است بخاطر کثیفی یا آب خورده گی سنسور باشد.
۞ در صورت خرابی و سرد بودن خودرو دور موتور تا حد نرمال و در موقع گرم شدن خودرو دور موتور تا حالت (CAT OFF) بالا می رود.
• تست اهمی پتانسیومتر:
دستگاه مولتی تستر را در وضعیت اهم متر قرار داده و دو سر پروپ را به دو پایه بیرونی وصل میکنیم باید مقاومتی حدود 4 اهم را نمایش دهد حال با دست اهرم گاز را بچرخانید مقاومت قطعه باید تغییر کند در غیر این صورت سنسور خراب است.
• تست ولتاژی :
دستگاه مولتی تستر را در وضعیت ولت متر قرارداده (DC) (مستقیم)قرارداده و خودرو را روشن می کنیم دو سوزن را یکی به پایه 1 و دیگری به پایه 3 متصل می کنیم دو سر ولت متر را به دو سوزن وصل می کنیم و به خودرو گاز می دهیم ولتاژ باید 5 ولت باشد و تغییر نکندسپس سوزن و پروپ ها را به تغذیه 5 ولت (پایه 1 ) و دیگری را به ارسال سیگنال (پایه 2 ) وصل باید جریان بین 0 تا 5 ولت با چرخاندن دریچه گاز تغییر نماید.
• نکات مهم در مورد پتانسیومتر دریچه گاز:
♦ در خودروی 206 به این سنسور حسگر می گویند نه پتانسیومتر
♦ این سنسور سرویس خاصی ندارد.
♦ سنسور کمکی پتانسیومتر سنسور مپ (MAP) است.
♦ حسگر دریچه گاز در خودرو های 206 تیپ های 1 و 2 قابل تنظیم است در صورتی که دریچه آن از تنظیم خارج شده باشد که در قسمت پارامتر های دستگاه دیاگ – اسکنر مهاد صنعت زاویه دریچه گاز باید صفر باشد در غیر این صورت با ابزار مخصوص باید دریچه را تنظیم کرد.

سنسور سرعت خودرو( کیلومتر شمار)(VSS):
وظایف سنسور سرعت :
• 1- مشخص کردن سرعت وسیله نقلیه
• 2- تثبیت کردن دور آرام موتور در هنگام حرکت خودرو
• 3- بهینه کردن شتاب خودرو
• 4- کاهش دادن نوسانات موتور
• ساختار داخلی سنسور سرعت : این قطعه شامل یک شافت که با دنده کیلومتر ترکیب می شود با گردش شافت خروجی گیربکس گردش پینیون دنده کیلومتر این شافت شروع به گردش کرده و با اثر مغناطیسی هال کار میکند (هر دور گردش شافت 8 پالس می دهد و شروع این پالس ها از سرعت 2 کیلومتر در ساعت به بالا شروع می شود که فرکانس ایجاد شده به (ECU) ارسال می شود. این مطلب برگرفته از سایت آموزش تعمیر ECU است .
مدار الکتریکی سنسور سرعت
پایه 1 تغذیه 12 ولت مثبت از رله دوبل
پایه 2 سیم منفی به بدنه
پایه 3 ارسال یگنال به (ECU)
• شرح کار سنسور سرعت :
این قطعه بعد از دریافت ولتاژ 12 ولت از رله دوبل و حرکت خودرو و گردش پینیون شروع به فرکانس های متناسب با سرعت خودرو می کند و (ECU) از سرعت خودرو اطلاع یافته و با استفاده از اطلاعات رسیده از این سنسور وضعیت پاشش سوخت خودرو را در سرعت مختلف مشخص می کند.
• روش عیب یابی سنسور سرعت:
۞ در صورت خرابی سنسور سرعت در توقف آنی خودرو ، خاموش می کند و در هنگام سر بالایی و دنده معکوس موتور ریپ می زند.
تست ولتاژی سنسور سرعت : سوکت سنسور را کشیده و دو سر ولت متر را به پایه های 1 و 2 زده باید ولتاژ نشان داده شده 12 ولت باشد در غیر این صورت مسیر برق تا رله دوبل را تست کنید.
تست اهمی سنسور سرعت : به وسیله اهم متر سیم پایه 3 را از سوکت تا (ECU) چک کنید که مقاومت آن باید کمتر از یک اهم باید باشد در غیر این صورت خراب است.
• تست دنده کیلومتر :
سنسور را از جای خود باز کرده و موتور را روشن نموده و با دست پینیون را چرخانده و در نتیجه اگر عقربه کیلومتر تغییری کرد سنسور درست است و اگر تغییری نکرد سنسور معیوب است. اگر درست بود دنده فیبری روی کیلومتر و دنده کرانویل را چک کنید.
سنسور میل سوپاپ ( موقعیت سیلندر یک ):
وظایف سنسور میل سوپاپ:
۞ تفکیک موقعیت سیلندر یک در نقطه مرگ بالا نسبت به موقعیت اعلام شده توسط سنسور دور موتور
۞ کوئل و انژکتور ها را کنترل تا در مد ترتیبی عمل کنند
۞ مقدار آوانس جرقه را برای جلوگیری از پدیده ضربه یا کوبش کنترل می کند
۞ شناسایی سیلندر ها برای جرقه و پاشش در مرحله های مختلف
۞ احتراق ناقص را مشخص می کند
محل قرار گیری سنسور موقعیت میل سوپاپ :
این سنسور در قسمت انتهای میل سوپاپ و در مقابل یک زائده دایره ای شکل قراردارد ( که این زائده 180 درجه برجسته و 180 درجه تو رفته)
• ساختار داخلی سنسور موقعیت میل سوپاپ :
این سنسور شامل یک المنت سنسو رهال و یک قطعه نیمه هادی می باشد که جریان ار آن عبور می کند.
مدار الکتریکی سنسور موقعیت میل سوپاپ : این سنسور دارای یک سوکت سه پایه می باشد
پایه 1 تغذیه ولتاژ 12 ولت یا 5 ولت مثبت
پایه 2 ارسال سیگنال با دامنه مربعی شکل ( برای شناسایی سیلندر ها)
پایه 3 سیم اتصال بدنه
• شرح کار سنسور موقعیت میل سوپاپ :
این سنسور با اثر الکتریکی مغناطیسی هال کار می کند بدین ترتیب که جریان در داخل این سنسور توسط یک میدان مغناطیسی منحرف می شود و ولتاژ دو سر سنسور تغییر و باعث ایجاد پالس های مربعی شکل می گردد هر گاه بر آمده گی انتهای میل سوپاپ از جلوی این سنسور عبور کند به علت ولتاژ منفی سطح فاز میدان تغییر کرده و سیگنال ارسال شده به (ECU) صفر می شود در زمانی که بر آمده گی میل سوپاپ روبروی سنسور قرارندارد سیگنال ارسالی 12 ولت مثبت می باشد.
عیب یابی سنسور موقعیت میل سوپاپ : در صورت خرابی این سنسور ، خودرو ریتارد کار می کند لازم به ذکر است که این سنسور در خودرو های با انژکتور ترتیبی استفاده می شود در صورت خرابی این سنسور پاشش سوخت از حالت ترتیبی به حالت پاشش سوخت نیمه ترتیبی تبدیل می شود و مصرف سوخت بالا می رود
.۩ این سنسور در خودرو های پارس ELX و سمند سریر و زانتیا و پژو 206 تیپ 5 و6 و پراید مدل S2000 استفاده شده است.
۩ این سنسور سرویس خاصی ندارد.
۩ سنسور کمکی سنسور میل سوپاپ ، سنسور دور موتور می باشد.
۩ در بعضی مواقع فیلر نبودن صحیح سوپاپ ها باعث ایجاد آدوانس یا ریتارد جرقه در سیستم انژکتوری می شود.
۩ آوانس جرقه بر اساس موارد زیر تعیین می گردد
• 1- دور موتور 2- بار موتور 3- دمای موتور

سنسور دمای آب (WTS) (WATER TEMPERATURE SENSOR)
• ساختار داخلی سنسور: سنسور دمای آب از نوع (NTC) بوده(یعنی مقاومت متغیر با ضریب حرارتی منفی) و داخل آن دو عدد سنسور مقاومتی طراحی شده که یکی از آنها برای ارسال سیگنال به ECU و دیگری به پشت آمپر آب میرود.(در خودروی پراید دو تا سنسور جداگانه طراحی شده است) این مطلب برگرفته از سایت آموزش تعمیرات ایسیو است .
سنسور دمای آب کار های زیر را انجام می دهد :
۞ ایجاد حالت ساسات در حالت سرد بودن خودرو
۞ تنظیم زمان پاشش و آدوانس جرقه در موقع گرم شدن خودرو
۞ در بعضی از مدل ها فن سیستم خنک کننده را فعال می کند
۞ انتقال دمای آب به پشت آمپر آب
۞ تامین سوخت بیشتر برای حالت ساسات خودرو سریع تر روشن شود
۞ با بالا رفتن دمای موتور و گرم شدن خودرو دور موتور را کاهش تا به دور نرمال برسد
محل قرارگیری سنسور دمای آب معمولا در اکثر خودرو ها در روی محفظه ترموستات است
• مدار الکتریکی سنسور دمای آب :
پایه 1 اتصال بدنه
پایه 2 ارسال سیگنال به ECU
پایه 3 ارسال سیگنال به پشت آمپر آب
تعریف مقاومت (NTC) : این نوع مقاومت با افزایش دما ، مقاومت آنها کم می شود و ولتاژ افزایش می یابد این عمل در سنسور باعث ارسال سوخت کمتر به موتور می شود.
• شرح کار سنسور دمای آب (WTC) :
با ارسال دمای آب به ECU و با توجه به دمای موتور یا مایع خنک کننده نسبت سوخت و هوا را تصحیح و حالت هایی مثل ساسات را بوجود می آورد برای بهتر روشن شدن خودرو به کمک سنسور دور آرام می شتابد.و در بعضی از مدل ها سیستم یونیت فن را و آمپر آب روی پنل را نیز فعال می کند
• عیب یابی سنسور دمای آب (WTC) :
۞ در صرت خرابی اگر سنسور دمای زیاد را گزارش کند خودرو در هوای سرد روشن نمی شود.
۞ در صورت خرابی اگر سنسور دمای پایین را گزارش کند خودرو به راحتی روشن می شود ولی بعد از گرم شدن خودرو بد کار میکند چون گزارش دمای پایین باعث قرار گیری بیشتر در حالت ساسات بوده و در موقع گرم بودن خودرو باعث خام سوزی و مصرف بیشتر سوخت می شود و در نتیجه موتور بد کار می کند و دوده سیاه در اطراف شمع را می گیرد.
• روش تست اهمی سنسور دمای آب (WTC):
☻سنسور را از خودرو خارج و اهم متر را به دوسر آن متصل و سنسور را در ظرف آب گرمی می گذاریم و با دماسنج دمای آب را مشخص کنیم.
☻سنسور را خارج و آن را در دست گرفته تا دمای آن با دمای بدن مان یکی شود در این صورت دمای 40 درجه سانتی گراد ، مقاومت تقریبی 1.15 کیلو اهم را نشان می دهد.
☻در حالت سرد بودن مقاومت در سنسور نسبت به حالت گرم بودن بیشتر است.
☻در هنگام چک کردن خودرو با دستگاه دیاگ اگر میزان دما را 40- نشان داد سنسور خراب است.
• نکته هایی در مورد سنسور دمای آب (WTC):
۞ دمای آب موتور در حالت دور آرام خودرو های فن دار در حیطه دمای فشنگی فن است.
۞ اگر در هوای سرد خودرو روشن نشد و فشنگی آب سالم بود به سراغ استپر موتور بروید.
۞ سنسور کمکی سنسور دمای آب (WTC) سنسور دمای هوا (ATC) است.
۞ سنسور دمای آب (WTC) در خودرو های کاربراتوری کار یک سوئیچ را انجام میدهد یعنی جریان را قطع یا وصل میکند ولی در خودرو های انژکتوری بصورت یک رئوستا یامقاومت متغییر نسبت به دما است .
۞ در خودرو های پژو و سمند وقتی که حرارت بالای 110 درجه برود لامپ استپ روشن میشود که نشان از دمای بالای موتور دارد.
۞در دمای بالای موتور موقعی که خودرو گرم است ECU بهتر می تواند میزان پاشش را کاهش دهد همچنان سوخت بهینه و احتراق را کاملتر می کند.
۞ در خودرو های 405 و پارس و سمند سه عدد سنسور آب (WTC) وجود دارد
• 1- رنگ قهوه ای برای کنترل یونیت فن که دارای دو سیم است.
• 2- رنگ سبز برای ECU موتور که دارای دو سیم است.
• 3- رنگ آبی برای پشت آمپر که دارای یک سیم است.
• ۞ سنسور دمای آب پراید نوک مشکی و کانکتور سبز است.
• ۞ در خودرو های RD و پیکان سنسور دمای آب به رنگ آبی است که دارای سه سیم است دو سیم اول برای ECU گزارش و سیم سوم برای پشت آمپر اطلاع رسانی می کند.

سنسور دور موتور
این سنسور یکی از مهمترین قطعات سیستم انژکتوری می باشد در صورت خرابی خودرو استارت می خورد ولی روشن نمی شود
وظایف سنسور دور موتور
۞ تشخیص نقطه مرگ بالا یا جرقه زنی سیلندر یک
۞ تشخیص دور موتور
۞ تنظیم آدوانس جرقه
۞ تنظیم دور آرام موتور
محل قرارگیری سنسور:
محل قرار گیری سنسور دور موتور در روی پوسته کلاج مقابل فلایویل است که فاصله آن با فلایویل حدود 1 تا2 میلیمتر است
ECU با دریافت دامنه پالس های ارسال شده از سنسور،موقعیت میل لنگ و زمان جرقه زنی سیلندر یک را تشخیص داده و دستورات لازم را به عملگر ها میدهد.
عیب یابی سنسور دور موتور
در صورت خرابی آن تحت هیچ شرایطی خودرو روشن نمی شود و اگر روشن باشد خاموش می شود گاهی مواقع به دلیل گرفتن براده و روغن و گریس اطراف موتورباعث اختلال در ارسال سیگنال به (ECU) می شود که اگر آن را تمیز کنید می توان دوباره خودرو را در صورت سالم بودن سنسور روشن کرد ولی کد خطا در حافظه (ECU) می ماند در صورتی که عقربه دور شمار خودرو شلاق بزند و یا دچار حالت (CUT OFF) در دور های بالا شود سنسور را باید چک شود.
(CUT OFF) به حالتی از موتور می گویند که در خودرو های انژکتوری و در افزایش دور موتور بیش از اندازه و یا در مواقعی که یهو یا آنی پا را از روی پدال گاز برداریم باعث قطع موقت سوخت می شود که باعث عدم خرابی موتور و کاهش مصرف سوخت و کاهش سریع دور موتور می گردد که این قطع جریان در مدت زمان خیلی کم صورت می گیرد.این مطلب برگرفته از سایت آموزش تعمیرات ایسیو است .
سنسور اکسیژن:
دارای دو نوع است تک سیم و یا یک سوکت چهار سیم است
مدل تک سیم در پراید مدل کیا استفاده می شود که بدون گرمکن می باشد
مدل سوکت دار در اکثر خودرو های جدید بدلیل دارا بودن گرمکن و دقت بالا استفاده می شود و فقط دارای پایه کوتاه و پایه بلند است و نوع سوکت آنها فرق دارد.
• وظایف سنسور اکسیژن
سنسور اکسیژن مقدار اکسیژن در گازهای خروجی را سنجیده و آنرا تبدیل به ولتاژ و اطلاعات را به (ECU) میدهد این سنسور اولا نسبت سوخت و هوا را سنجیده و نسبت را تصحیح می کند و ثانیا تعدیل غنی و رقیق بودن سوخت و هوا را انجام می دهد.
• محل نسب سنسور اکسیژن:
در روی اگزوز در قبل از کاتالیست و در بعضی خودروها که دو سنسور اکسیژن دارند یکی در قبل از کاتالیست وبعد از آن قرار دارد.
• ساختار سنسور اکسیژن:
از بدنه سرامیکی (چینی) و الکترودهایی از جنس پلاتینیوم و غلاف آن از جنس دی اکسید زیر کونیم و دارای یک المنت گرم شونده می باشدکه دمای سنسور را تا 300 الی 800 درجه سانتی گراد می رساند
مدار برق سنسور اکسیژن
پایه 1 برق 12 ولت مثبت از رله دوبل (سفید رنگ)
پایه 2 اتصال بدنه (سفید رنگ)
پایه 3 ارسال سیگنال مثبت (خکستری رنگ)
پایه 4 ارسال سیگنال منفی (مشکی)
• شرح کار سنسور اکسیژن:
این سنسور حساس به تغییرات مقدار اکسیژن دارد و نوک سنسور داخل لوله اگزوز است که با مقدار اکسیژن موجود در اگزوز ایجاد واکنش کرده و تولید سیگنال و آن را به (ECU) ارسال تا مقدار سوخت و هوا را تصحیح کند بصورتی که اگر میزان اکسیژن در اگزوز کم باشد سوخت غنی است و با ارسال سیکنال با ولتاژ کم سوخت را کم می کند و اگر میزان اکسیژن در اگزوز زیاد باشد سوخت رقیق است و با ارسال سیکنال با ولتاژ زیاد سوخت را زیاد می کند .
• عیب یابی سنسور اکسیژن:
گرمکن سنسور اکسیژن در دمای 24 درجه سانتی گراد حدود Ω4 اهم است (دو سیم سفید رنگ)
از پایه های 3و4 دو سیم اتصال و سوکت را جا بزنید دو سیم را به ولت متر متصل کرده و مقدار ولتاژ بین 0 تا 9/0 ولت باید متغییر باشد.
۞ نکته این که اگر المنت سوخته باشد خام سوزی و نسبت صحیح سوخت و هوا تنظیم نمی شود چون فعالیت دقیق سنسور در دمای 300 تا 800 درجه سانتی گراد است.
۞ خرابی سنسور مساوی مصرف صوخت بیشتر
۞ نکته مهم اینکه سنسور اکسیژن دارای مواد رادیو اکتیو بوده که در تشخیص گاز های موجود در اگزوز تاثیر بسزایی دارد که در هنگام تعمیرات باید دقت شود که از تماس نوک سنسور با بدن مخصوصا در زمانی که آن نو است جلوگیری کنید این اثر به مرور زمان در مدت تقریبا یک سال از بین و یا کاهش میابد.
۞ خودرو هایی که دارای سنسور اکسیژن هستند نیاز به تنظیم موتور ندارند
.۞ سوختن سنسور اکسیژن معمولا در زمستان اتفاق می افتد که بدلیل سردی هوا و یا ریختن آب بر روی آن موجب شکستن سرامیک سنسور شده که باعث اتصال برق سنسور و یا سیگنال بصورت خطا ارسال می شود.
۞ برای تعویض سنسور اکسیژن ابتدا چند قطره روغن ترمز ریخته تا زنگ آن بدلیل حرارت توام باز شود بعد اقدام به آچار انداختن و باز کردن سنسور نمایید.
۞ در آن دسته از خودرو ها که سنسور بعد از کاتالیست ندارند. (یک سنسور اکسیژن دارد) برای سنسور اکسیژن آنها ولتاژ 45/0 ولت ، ولتاژلازم برای بهینه بودن مصرف سوخت در نظر می گیرند
بنابر این در مقابل پارامتر اکسیژن سنسور بعد از کاتالیست عدد 45/0 همیشه ثابت است ولی برای خودرو های دارای دو سنسور اکسیژن باید این مقدار در هر دو سنسور متغیر باشد
۞ ولتاژ تولیدی سنسور دائما بین 1/0 الی 9/0 ولت متغییر است بطوریکه
• 1- اگر ولتاژ تمایل به سمت 1/0 ولت داشته باشد سوخت رقیق است و اکسیژن زیاد
• 2- اگر ولتاژ تمایل به سمت 9/0 ولت داشته باشد سوخت غلیظ است و اکسیژن کم
• ۞ عمر مفید سنسور اکسیژن 2 سال است ودر هنگام تعمیر به این مسئله دقت کنید.
• ۞ در هنگام تست سنسور اکسیژن با دستگاه دیاگ دقت کنید مقدار ولتاژ سیگنال از سنسور اکسیژن ثابت نباشد و متغییر باشد در غیر این صورت سنسور سوخته است.
• ۞ خرابی سنسور اکسیژن باعث روشن شدن چراغ عیب یاب شده ولی خودرو روشن می شود ولی دچار خام سوزی است و موتور بد کار میکند.
• ۞ سنسور قبل از کاتالیست تنظیم نسبت سوخت و هواست و بعد از کاتالیست بهینه کردن سوخت و هواست.
• ۞ خودرو های با (ECU) مدل مارلی (MM8P) و گروه (SL96) سنسور اکسیژن ندارند.
• ۞ خودرو های زانتیا و پژو 206 تیپ 5و6 دارای دو عدد سنسور اکسیژن هستند

در هر خودرویی، هنگام حرکت خودرو به صورت مستقیم، غربیلک می بایست در وسط قرار گیرد، تا هم راننده دید مستقیم به آمپر داشته باشد و هم اینکه در هنگام توقف، بتواند از روی غربیلک زاویه چرخها را تشخیص دهد.
عدم قرارگیری غربیلک می تواند به یک یا چند دلیل زیر باشد:
1. به هم خوردن میزان فرمان.
2. تغییر زاویه چرخ در اثر ضربه شدید (مثلاً به جدول).
3. عدم نسب درست غربیلک.
در تنظیم فرمان و غربیلک، باید به موارد زیر دقت کرد:
- میزان کردن فرمان ماشین (تنظیم فرمان)، یکی از کارهای تخصصی در تعمیرات خودرو است، تا آنجا که مراکز تخصصی برای همین یک کار وجود دارند.
- در صورتیکه غربیلک شما در وسط تنظیم نیست، لزوما باید دلیل آن را بیابید، زیرا سیستم ایربگ، بوق و غربیلک در برخی خودروها با یکدیگر در ارتباط هستند، مثلا در خودرو 206 به دلیل وجود «کام 2000»، غربیلک را نمی توان بیش از 990 درجه چرخاند (3/4 2 دور)، چراکه باعث پاره شدن سیم کشی بوق و ایربگ می شود. این مطلب برگرفته از سایت آموزش تعمیرات ECU است .
- دقت کنید که چه وقت تنظیم غربیلک ماشین به هم خورده است؟ پس از تنظیم فرمان؟ پس از ضربه به جدول؟ پس از نصب دور فرمان چرم؟ پس از تعمیر جعبه فرمان؟ پاسخ این سئوال راهنمای تعمیرکار شما در تعمیر خودرو شماست.

وظیفه دینام، شارژ باتری 12 ولت خودرو است، در صورت خرابی دینام، باتری ماشین در مدت کوتاهی تخلیه خواهد شد. علائم خرابی دینام عبارتند از:
- روشن شدن چراغ باتری در پشت آمپر.
- خالی شدن باتری نو در مدت چند روز.
علت شارژ نشدن باتری توسط دینام
ممکن است پاره شدن تسمه دینام (تسمه هیدرولیک) علت شارژ نشدن باتری باشد.
تسمه هیدرولیک معمولا در هفته های آخر عمر خود، قبل از پاره شدن، صدای جیرجیر می دهد (تسمه های بی کیفیت همواره صدا می دهند). در ماشین های هیدرولیک، در صورت پاره شدن تسمه دینام، پمپ هیدرولیک از کار می افتد و فرمان سفت می شود. این مطلب برگرفته از سایت آموزش تعمیرات ECU است .
معمولاً شارژ نکردن دینام به دلیل تمام شدن زغال و یا قطع شدن کابل اتصال باتری به دینام است و در کل این قطعه کمتر خراب می شود.

در خودرو پراید، با روشن شدن فن رادیاتور، چراغ چک نیز روشن می شود، و با خاموش شدن فن، چراغ چک نیز خاموش می شود.
شایع ترین علل بروز آن:
-علت، عمل نکردن دور آرام فن رادیاتور است که اغلب به دلیل خراب شدن مقاومت فن اتفاق می افتد.
-در برخی موارد نیز ECU موتور و یا رله های فن ایراد دارند.
در پژو 206، در دور موتور پایین، چراغ اخطار فشار روغن روشن می شود و استپ چشمک می زند و با بالا رفتن دور موتور، چراغ نیز خاموش می شود. با رها کردن پدال گاز و پایین آمدن دور موتور، مجددا چراغ اخطار روشن می شود.
شایع ترین علل بروز آن:
-معمولا این اتفاق بدلیل نامرغوب بودن فیلتر روغن، و یا دیر عوض کردن آن بوجود می آید.
-ضعیف شدن پمپ روغن یا اویل پمپ.
-گرفتگی مسیرهای عبور روغن موتور. این مطلب برگرفته از سایت آموزش تعمیرات ECU است .

چراغ چک یا چراغ استپ (Engine Check , STOP) به صورت ثابت روشن شده و خاموش نمی شود.
شایع ترین علل بروز آن:
-اگر کارکرد موتور تغییری نکرده باشد، احتمالا یکی از سنسورهای کمکی یا اطلاع رسانی کار نمی کند و یا اطلاعات درستی را ارسال نمی کند. در این حالت ایراد با دستگاه دیاگ قابل تشخیص است و راننده می تواند تا نزدیک ترین تعمیرگاه رانندگی کند.
-اگر موتور بدرستی کار نمی کند و صداهای غیرمعمول شنیده می شود، بهتر است سریعا خودرو را خاموش کنید.

چراغ چک یا چراغ استپ (Engine Check , STOP) به صورت چشمک زن روشن و خاموش می شود.

شایع ترین علل بروز آن:
-این ایراد مربوط به یکی از قطعات حیاتی موتور است و در این حالت، موتور با لرزش کار کرده و یک یا چند سیلندر از مدار خارج می شوند. عمدتا علت این وضعیت، انژکتورها، کوئل، سیستم برق رسانی و جرقه زنی است. در این حالت، بهتر است خودرو را خاموش کرده و به تعمیرگاه منتقل کرد.

روشن شدن چراغ ABS و Airbag.
شایع ترین علل بروز آن:
-در صورت روشن شدن این چراغها، عیب یابی توسط دستگاه دیاگ میسر است و به احتمال زیاد سیستم مربوطه (ABS، یا Airbag) عمل نخواهد کرد. مثلا در صورت تصادف، کیسه های هوا عمل نمی کنند.

روشن شدن چراغ باتری، چراغ اخطار دینام.
شایع ترین علل بروز آن:
-اگر این چراغها پس از روشن شدن موتور، همچنان روشن بمانند، یعنی شارژ باتری توسط دینام بدرستی انجام نمی شود. علت این وضعیت می تواند پاره شدن تسمه دینام، خرابی دینام و یا قطع شدن اتصالات مربوطه باشد.
در صورتیکه باتری خودرو توسط دینام شارژ نشود، در روز (که چراغهای ماشین خاموش است) حدودا یک ساعت می توانید به رانندگی ادامه دهید و بعد از آن موتور خاموش خواهد شد. این زمان در شب که چراغهای خودرو روشن است، به مراتب کمتر خواهد بود.در چنین شرایطی بهتر است از وسایل الکتریکی غیر ضروری مثل: فندک، رادیو ضبط، کولر و بخاری استفاده نکنید، که بتوانید تا نزدیک ترین باتری سازی رانندگی کنید.

عملکرد موتور خودروهای نسل جدید، تحت فرمان کامپیوتر مرکزی (ECU) است، ECU از طریق سنسورهایی که در قسمتهای مختلف موتور وجود دارد، اطلاعات وضعیت موتور را دریافت کرده و با توجه به نرم افزار خود پارامترهای موتور را تغییر می دهد.
اگر یک یا چند سنسور در موتور از کار بیافتند، یا داده ای خارج از محدوده امن (که در برنامه تعیین شده) ارسال کنند، چراغ های خطر، در صفحه نمایش آمپر روشن خواهند شد. این مطلب برگرفته از سایت آموزش تعمیرات ECU است .
عیب یابی مربوط به به روشن شدن چراغ های خطر در انواع پژو (206 تیپ 2،3،5،6، SD، 405، پارس) سمند، تندر 90 (ال90) و پراید به شرح زیر است:
در پژو (همه مدل ها) سمند، پارس، تندر و پراید، در هنگام باز کردن سوئیچ، چراخ چک روشن نمی شود.
شایع ترین علل بروز آن:
اگر موتور روشن می شود:
-چراغ چک پشت آمپر سوخته است، و یا سیمکشی بین ECU , چراغ چک قطع شده است.
اگر موتور روشن نمی شود:
-ارتباط بین ECU و موتور قطع است.
-سیم کشی تغذیه کننده برق ECU قطع شده است (یا فیوز آن سوخته و یا اتصال قطع شده است).

در پژو 206 در سر بالایی ها یا پیچ های تند، چراغ ترمز دستی، یا استپ آمپر روشن و بلافاصله خاموش می شود.
شایع ترین علل بروز آن:
-سطح روغن ترمز پایین آمده و لنت ها در حال اتمام هستند.
-در خودرو های نسل جدید، با مصرف لنت و لاغر شدن ضخامت آن، سطح روغن ترمز پایین می رود، با پایین رفتن سطح روغن ترمز از حد معین، سنسوری در محفظه روغن فعال می شود و به راننده هشدار می دهد که لنتها در حال اتمام هستند.

در پژو 206، در دمای 97 درجه، ناگهان چراغ آمپر آب روشن شده و عقربه دمای آب بسرعت تا محدوده قرمز حرکت می کند، همزمان دور تند فن نیز بکار می افتد. ولی بعد از چند ثانیه همه چیز به حالت عادی باز می گردد.
شایع ترین علل بروز آن:
-علت خراب شدن رله دور آرام فن، و یا مقاومت فن رادیاتور است. که باید توسط تعمیرکار تست شود.
-دمای موتور عامل بسیار مهمی در خودرو های نسل جدید است و در صورت بی توجهی به آن، صدمات سنگینی به موتور وارد می شود.

در پژو 405، سمند، و پارس، همزمان با رسیدن آمپر آب به درجه وسط، چراغ آمپر آب و استپ روشن می شود و بدون آنکه دمای آب از حد معمول بالاتر رود، بعد از مدت کوتاهی خاموش می شود. این اتفاق هر چند دقیقه، تکرار می شود.
شایع ترین علل بروز آن:
-به احتمال زیاد یکی از دو فن خنک کننده رادیاتور روشن نمی شود.

سیستم رادیاتور مسئول کاهش حرارت موتور است و در اغلب خودروهای جدید، سیستم رادیاتور، تحت فشار طراحی می شود (چیزی شبیه به زودپز)، زیرا در این حالت آب تحت فشار قرار گرفته و دیگر در دمای بسیار بالاتر از 100 درجه خواهد جوشید. طبق قوانین فیزیک، پایین آوردن دمای آب تحت فشار از 110 درجه به 80 درجه، بسیار راحتتر از پایین آوردن دمای آب 98 درجه به 28 درجه است. (قانون بی نظمی یا آنتروپی).

بالا رفتن دمای موتور به معنی درست کار نکردن یک یا چند بخش از سیستم خنک کننده ماشین است و می تواند به دلایل زیر باشد:
- فقدان و یا کم بودن مایع خنک کننده رادیاتور.
- گردش نکردن مایع خنک کننده در موتور (قفل شدن ترموستات، کار نکردن واترپمپ، هواگیری رادیاتور، و یا گرفتگی لوله های خنک کننده).
-کار نکردن فن خنک کننده رادیاتور، که در اتومبیلهای جدید، این فرمان از طریق ECU ارسال می شود و ممکن است به علت اطلاعات اشتباه دریافتی از سنسور آب باشد.
- پمپ شدن هوای پیستون به جریان آب خنک کننده، که علت آن ممکن است به دلیل سوختن واشر سرسیلندر باشد (در این صورت، شیلنگهای آب رادیاتور باد کرده و می ترکند).
علل کم شدن آب رادیاتور
- نشت آب از قسمتهای مختلف سیستم گردش آب رادیاتور، مثل شیلنگ ها، لوله ها، بست رادیاتور، واترپمپ، اتصال ترموستات، سرسیلندر و یا حتی پولکی موتور.
- سوختن واشر سرسیلندر، که در این حالت، آب به محفظه احتراق راه پیدا کرده و بخار می شود، در این حالت، دود سفیدی از اگزوز خارج می شود.
- نشت آب رادیاتور از درب منبع انبساط (بدلیل کیفیت پایین، شل بسته شدن، یا پوسیده شدن آن)
این مطلب برگرفته از سایت آموزش تعمیرات ایسیو است .

3 . نرسیدن هوا و درست نبودن ترکیب هوا و بنزین
برای اینکه موتور خودرو روشن شود، هوا باید شرایط زیر را داشته باشد:
- هوا به مقدار کافی به موتور برسد،
- نسبت ترکیب هوا و بنزین در موتور درست باشد،
- در زمان مناسب برای احتراق در موتور کمپرس شود.
ممکن است نرسیدن هوای کافی به محفظه احتراق، بدلیل گرفتگی لوله های هوای ورودی باشد. (در اثر تصادف، یا ورود برف به دهانه ورودی هوای کنار چرخ جلو).
خرابی هر یک از سنسورهای دمای آب موتور و سنسور فشار هوای ورودی، نشتی سوزن انژکتور و غنی شدن بیش از حد سوخت نیز باعث روشن نشدن موتور ماشین می شوند.
همچنین، نسبت نادرست هوا و بنزین در محفظه احتراق، خرابی سوپاپها، فرار کمپرس سر پیستون، تنظیم نبودن تایم موتور، باز و بسته شدن بی موقع سوپاپ ها نیز منجر به روشن نشدن موتور می شوند.
نرسیدن هوا به موتور:
لوله خرطومی ورودی هوا به موتور را باز کنید، اگر مشکل حل شد، در نتیجه ورودی هوای موتور ایراد دارد. این مطلب برگرفته از سایت آموزش تعمیرات ایسیو است .
سنسورهای دمای آب موتور، فشار هوای ورودی:
سنسور دمای آب موتور و سنسور فشار هوای ورودی از طریق دستگاه دیاگ تست می شوند.
نشت بنزین از انژکتور:
اگر انژکتور بنزین نشتی داشته باشد، وقتی مانیفولد هوا را باز می کنید، بوی تند بنزین را احساس خواهید کرد. البته احساس بوی بنزین از مانیفولد، دلیل قطعی برای نشت بنزین از انژکتور نیست.
خرابی سوپاپها و درست عمل نکردن آنها، نسبت نادرست بنزین و هوا در محفظه احتراق، تنظیم نبودن تایم موتور:
خرابی سوپاپ و تنظیم نبودن تایم، از نظر فنی پیچیده تر بوده و فقط توسط کارشناس تست می شوند.
4 . عدم شناسایی کد سوئیچ
در خودروهای مجهز به کلید ایموبلایزر، عملکرد سوئیچ های ضد سرقت (ایموبلایزر) به این شکل است که یک کد را به ECU ارسال می کند و ECU تمام شرایط را برای روشن شدن خودرو آماده می کند. اگر این کد بدرستی شناسایی و برای ECU ارسال نشود، خودرو استارت می خورد ولی روشن نمی شود.