منوی پرتال
2017/03/06، 12:00 PM
قوم مایا، یکی از شگفت‌انگیز‌ترین تمدن‌های بشری هستند که تاکنون در این قاره زیسته اند. آثار به‌جا‌مانده از این قوم، نشانی از هوش و نبوغ و پیشرفت این تمدن کهن است. این تمدن، دستاورد‌های خیره‌کننده‌ای در معماری، هنر، نجوم و ریاضیات داشته اند. در حال حاضر نیز، بازماندگان این قوم در نواحی جنوبی مکزیک، گواتمالا، هندوراس، ال‌سالوادور و بلیز، ساکن هستند. در این مقاله با حقایقی جالب درباره‌ی این تمدن اسرار‌آمیز آشنا می‌شویم. این مطلب برگرفته از سایت تور نوروزی 96 است .
جهان از ابتدا مهد تمدن‌های بی‌شماری بوده است. به لطف تحقیقات و مطالعات باستان‌شناسی، ما اکنون از تاریخچه و فرهنگ بسیاری از آنها مطلع هستیم. گرچه تمامی این تمدن‌ها به تنهایی قابل بررسی و تحقیق هستند اما عظمت و درخشندگی برخی از آنها سبب شده که باستان‌شناسان، عمیقا به مطالعه درباره‌ی برخی از این تمدن‌ها بپردازند.تمدن مایا از ۱۶۰۰ تا ۲۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح در شبه‌جزیره‌ی یوکاتان در جنوب مکزیک زندگی می‌کردند. اکنون نیز بازماندگان‌شان در هندوراس و ال‌سالوادور ساکن هستند.اعتقادات، آداب و رسوم و سنت‌های متعدد با فرهنگ مایایی گره خورده اند. گروه‌های خانوادگی وابسته و بزرگ و انجام اعمال مذهبی، بخشی جدایی‌ناپذیر از فرهنگ و سبک زندگی قوم مایا هستند.
آداب و رسوم
فرهنگ مایایی به داشتن مجموعه‌ای از اعتقادات و آداب و رسوم خاص، شناخته‌شده است. به عنوان مثال یکی از این آداب و رسوم این است که مایایی‌ها، پس از مرگ افراد، جسد آنها را در گورهایی زیر خانه‌شان دفن می‌کردند.
کسانی که از جوامع و خانواده‌های ثروتمند و قدرتمندتری بودند، در مقبره‌ها به خاک سپرده می‌شدند و برخی از متعلقات آنها مانند لباس و زیورآلات نیز به همراه جسدشان دفن می‌شد. اجداد یک خاندان مانند خدایان پرستیده می‌شدند. چرا که مایایی‌ها اعتقاد داشتند که اجدادشان پس از مرگ به خدایان می‌پیوندند.
قربانی کردن انسان در فرهنگ مایا رایج بود و این کار معمولا برای جلب رضایت خدایان انجام می‌شد. همچنین اگر شهری به دست گروهی دیگر تصرف می‌شد، اعدام‌ها به شکل قربانی کردن برای خدایان صورت می‌گرفت.
علاوه بر این، شکنجه یا آزار رساندن به خود نیز در میان آنها رواج داشت. این کار به دلایل مختلفی انجام می‌شد؛ به عنوان مثال برای خشنود کردن خدایان یا به دست آوردن قدرت. جشن و پایکوبی نیز بخشی جدانشدنی از مراسم مذهبی و ضیافت‌های شادی قوم مایا است.
ساختار اجتماعی
هر شهری مانند یک کشور مستقل، تحت سلطه‌ی یک پادشاه یا فرمانروا اداره می‌شد.
قوم مایا معتقد بودند که پادشاهان از نسل خورشید و ماه و سایر سیارات هستند و قدرت بی‌انتهای خود را از آنها می‌گیرند. از این رو، دستورات فرمانروایان هیچ وقت زیر سوال نمی‌رفت.
قوم مایا، خانواده‌های قدرتمند و بزرگی داشتند که به حمایت از یکدیگر می‌پرداختند. از نوه‌ها گرفته تا پدربزرگ‌ها، همه‌ی خانواده در کنار هم و زیر یک سقف زندگی می‌کردند.
در خانواده، با بزرگ‌تر‌ها، با احترام رفتار می‌شد و مردان بزرگسال، نان‌آوران خانواده بودند. شکار، ماهیگیری و کشاورزی از مهم‌ترین منابع تامین غذای خانواده بود.
وظایف زنان به انجام کارهای خانه، تهیه و درست کردن لباس، بزرگ‌کردن بچه‌ها و آماده کردن غذا محدود می‌شد.
والدین مایایی، صفحه‌ای چوبی را به پیشانی فرزندان خود می‌بستند چرا که در نظر آنها پیشانی صاف، جذاب به نظر می‌رسید. همچنین آنها بچه‌ها را وادار می‌کردند تا به شیئی که نزدیک صورتشان آویزان می‌کردند، نگاه و تمرکز کنند. چرا که داشتن چشم‌های چپ، برایشان جذاب بود!
پوشش قوم مایا
مردان مایایی، تکه‌ای پارچه را دور کمر خود می‌بستند که پاهایشان را می‌پوشاندند. زنان نیز پیراهن‌های بلند و گشادی تا مچ پا می‌پوشیدند.
به دلیل گرمای هوا، این لباس‌ها معمولا از کتان دست‌باف یا سایر پارچه‌ها تهیه می‌شدند.
اعضای خانواده‌ی سلطنتی دوست داشتند که خود را با زیورآلات گوناگون بیارایند. این زیورآلات معمولا از یشم ساخته می‌شدند و مردان نیز از آنها استفاده می‌کردند.
قوم مایا برای یشم، پرهای رنگی روشن و صدف، بیشتر از طلا ارزش قائل بودند.
بازی‌ها
قوم مایا نژاد خشنی داشتند. یکی از سرگرمی‌های رایج آنها نوعی بازی با توپ بود که آن هم بدون خشونت انجام نمی‌شد. توپ آنها نیز حدودا ۳.۷ کیلوگرم وزن داشت. حرکات خشونت‌آمیز بازی مورد تشویق داوران قرار می‌گرفت. این بازی واقعا خشن بود و گاهی موجب آسیب دیدن و خونریزی بازیکنان می‌شد.برنده‌های این بازی با زیورآلات و جایزه‌های گوناگون تشویق می‌شدند، اما بازندگان را با طناب می‌بستند و از پله‌های سازه‌های بزرگ به پایین هل می‌دادند.!
جهان از ابتدا مهد تمدن‌های بی‌شماری بوده است. به لطف تحقیقات و مطالعات باستان‌شناسی، ما اکنون از تاریخچه و فرهنگ بسیاری از آنها مطلع هستیم. گرچه تمامی این تمدن‌ها به تنهایی قابل بررسی و تحقیق هستند اما عظمت و درخشندگی برخی از آنها سبب شده که باستان‌شناسان، عمیقا به مطالعه درباره‌ی برخی از این تمدن‌ها بپردازند.تمدن مایا از ۱۶۰۰ تا ۲۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح در شبه‌جزیره‌ی یوکاتان در جنوب مکزیک زندگی می‌کردند. اکنون نیز بازماندگان‌شان در هندوراس و ال‌سالوادور ساکن هستند.اعتقادات، آداب و رسوم و سنت‌های متعدد با فرهنگ مایایی گره خورده اند. گروه‌های خانوادگی وابسته و بزرگ و انجام اعمال مذهبی، بخشی جدایی‌ناپذیر از فرهنگ و سبک زندگی قوم مایا هستند.
آداب و رسوم
فرهنگ مایایی به داشتن مجموعه‌ای از اعتقادات و آداب و رسوم خاص، شناخته‌شده است. به عنوان مثال یکی از این آداب و رسوم این است که مایایی‌ها، پس از مرگ افراد، جسد آنها را در گورهایی زیر خانه‌شان دفن می‌کردند.
کسانی که از جوامع و خانواده‌های ثروتمند و قدرتمندتری بودند، در مقبره‌ها به خاک سپرده می‌شدند و برخی از متعلقات آنها مانند لباس و زیورآلات نیز به همراه جسدشان دفن می‌شد. اجداد یک خاندان مانند خدایان پرستیده می‌شدند. چرا که مایایی‌ها اعتقاد داشتند که اجدادشان پس از مرگ به خدایان می‌پیوندند.
قربانی کردن انسان در فرهنگ مایا رایج بود و این کار معمولا برای جلب رضایت خدایان انجام می‌شد. همچنین اگر شهری به دست گروهی دیگر تصرف می‌شد، اعدام‌ها به شکل قربانی کردن برای خدایان صورت می‌گرفت.
علاوه بر این، شکنجه یا آزار رساندن به خود نیز در میان آنها رواج داشت. این کار به دلایل مختلفی انجام می‌شد؛ به عنوان مثال برای خشنود کردن خدایان یا به دست آوردن قدرت. جشن و پایکوبی نیز بخشی جدانشدنی از مراسم مذهبی و ضیافت‌های شادی قوم مایا است.
ساختار اجتماعی
هر شهری مانند یک کشور مستقل، تحت سلطه‌ی یک پادشاه یا فرمانروا اداره می‌شد.
قوم مایا معتقد بودند که پادشاهان از نسل خورشید و ماه و سایر سیارات هستند و قدرت بی‌انتهای خود را از آنها می‌گیرند. از این رو، دستورات فرمانروایان هیچ وقت زیر سوال نمی‌رفت.
قوم مایا، خانواده‌های قدرتمند و بزرگی داشتند که به حمایت از یکدیگر می‌پرداختند. از نوه‌ها گرفته تا پدربزرگ‌ها، همه‌ی خانواده در کنار هم و زیر یک سقف زندگی می‌کردند.
در خانواده، با بزرگ‌تر‌ها، با احترام رفتار می‌شد و مردان بزرگسال، نان‌آوران خانواده بودند. شکار، ماهیگیری و کشاورزی از مهم‌ترین منابع تامین غذای خانواده بود.
وظایف زنان به انجام کارهای خانه، تهیه و درست کردن لباس، بزرگ‌کردن بچه‌ها و آماده کردن غذا محدود می‌شد.
والدین مایایی، صفحه‌ای چوبی را به پیشانی فرزندان خود می‌بستند چرا که در نظر آنها پیشانی صاف، جذاب به نظر می‌رسید. همچنین آنها بچه‌ها را وادار می‌کردند تا به شیئی که نزدیک صورتشان آویزان می‌کردند، نگاه و تمرکز کنند. چرا که داشتن چشم‌های چپ، برایشان جذاب بود!
پوشش قوم مایا
مردان مایایی، تکه‌ای پارچه را دور کمر خود می‌بستند که پاهایشان را می‌پوشاندند. زنان نیز پیراهن‌های بلند و گشادی تا مچ پا می‌پوشیدند.
به دلیل گرمای هوا، این لباس‌ها معمولا از کتان دست‌باف یا سایر پارچه‌ها تهیه می‌شدند.
اعضای خانواده‌ی سلطنتی دوست داشتند که خود را با زیورآلات گوناگون بیارایند. این زیورآلات معمولا از یشم ساخته می‌شدند و مردان نیز از آنها استفاده می‌کردند.
قوم مایا برای یشم، پرهای رنگی روشن و صدف، بیشتر از طلا ارزش قائل بودند.
بازی‌ها
قوم مایا نژاد خشنی داشتند. یکی از سرگرمی‌های رایج آنها نوعی بازی با توپ بود که آن هم بدون خشونت انجام نمی‌شد. توپ آنها نیز حدودا ۳.۷ کیلوگرم وزن داشت. حرکات خشونت‌آمیز بازی مورد تشویق داوران قرار می‌گرفت. این بازی واقعا خشن بود و گاهی موجب آسیب دیدن و خونریزی بازیکنان می‌شد.برنده‌های این بازی با زیورآلات و جایزه‌های گوناگون تشویق می‌شدند، اما بازندگان را با طناب می‌بستند و از پله‌های سازه‌های بزرگ به پایین هل می‌دادند.!
