متن کامل انسان کامل

[systemiha]

(2016/03/16، 08:45 AM)systemiha نوشته است:

(2016/03/14، 10:12 PM)systemiha نوشته است: در بیان آنکه سالک را علم و معرفت بطریق عکس چون حاصل میشود

 بدان که دعوت انبیا و تربیت اولیـا از جهـت آن اسـت تـا مـردم بـر اقـوال نیـک، و افعـال نیـک، و اخـلاق نیـک ملازمت کنند تا ظاهر ایشان راست شود،که تا ظـاهر راسـت نشـود، بـاطن راسـت نگـردد، از جهـت آنکـه ظـاهر بمثابۀ قالب است، و باطن بمثابه چیزی است که در قالب ریزند. پس اگر قالـب راسـت باشـد، آن چیـزکـه در وی ریزند هم راست باشد، و اگر قالب کج بود، آن چیزکه در وی ریزند، هم کج بود. ای درویش! هیچ شک نیست که ظاهر در باطن اثرها دارد، و باطن در ظاهر هم اثرها دارد. پس چـون ب ریاضـات و مجاهدات بسیار در صحبت دانا ظاهر راست شود، باطن هم راست گردد. چون ظاهر و باطن راست شد، باطن در میان دو عالم پاک افتاد، یک طرف عالم شهادت بود، و یک طرف عالم غیب، یعنی یک طرف بدن بـودکـه عالم شهادت و محسوسات است، و یک طرف عالم ملائکه و ارواح پاکان بود که عالم غیب و معقـولات اسـت و آن طرفکه عـالم غیـب اسـت، همیشـه پـاک و صـافی بـود، و بـاطن را از آن طـرف هرگـز زحمـت و ظلمـت و کدورت نبود، و این طرف که بدن است تا مادام که بلذّات و شهوات بسته است، و اسير حـرص و غضـب اسـت، مکدّر و ظلمانی است و باطن را مکدّر و ظلمـانی مـی دارد. بـدین سـبب بـاطن از عـالم غیـب کـه عـالم ملائکـه و ارواح پاکان است، اکتساب علوم و اقتباس انوار نمیتوانست کرد. چون بدن پاک شد و صافی گشـت، بـاطن در میان دو عالم پاک افتاد. هر چه در عالم غیب باشدکه عالم ملائکه و ارواح پاکان اسـت، در بـاطن سـالک پیـدا آید همچون دو آیینۀ صافی که در مقابلۀ یکدیگر بدارند، هرچه در آن آیینه بود، دریـن آیینـه پیـدا شـود، و هـر چـه درین آیینه بود، در آن آیینه پیدا باشد. و حکمت در زیارت قبور این است، و حقیقت زیارت این است. ای درویش! درین سخن یک نکتۀ باریک است و آن نکته آن است که عالم غیب مراتب دارد، و از مرتبه ئی تا به مرتبه ئی تفاوت بسیار است و باطن سالک هم مراتب دارد و از مرتبۀ تا به مرتبه ئی هم تفاوت بسیار اسـت. مرتبـۀ اوّل از مرتبۀ اوّل اکتساب تواند کرد، و مرتبۀ آخر از مرتبۀ آخر اکتساب تواندکـرد. علـم و معرفـت سـالک را بـاین طریق هم حاصل می شود و خواب راست عبارت ازیـن اسـت و وجـد و وارد و الهـام و علـم لـدُنّی عبـارت ازیـن است و این معنی ب کفرو اسلام تعلّق ندارد. و هرکه آیینۀ دل صافی گرداند، این اثرها یابد و این معنـی در خـواب بسیارکس باشد، امّا در بیداری اندک بود، از جهت آنکه در خواب حـواس معـزول باشـد. وکـدورتی کـه بواسـطۀ حواسّ و بواسطۀ غضب و شهوت باطن را حاصل آید،کمتر بود. بدین سبب باطن آن ساعت از آن عالم اکتساب علوم تواندکرد. پس خلوت و عزلت و ریاضات و مجاهدات سالکان از جهت آن است تا بدن ایشـان در بیـداری همچون بدن آنکسان باشد که در خواباند، بلکه پاکتر و صافی تر. ای درویش! سالکان بر تفاوت اند، و مزاج سالکان برتفاوت است. بعضی ب اندک ریاضت که بکنند این اثرهـا در خود یابند، و بعضی سالهای بسیار ریاضت کشـند و ایـن اثرهـا در خـود نیابنـد. و ایـن اثـر خاصـیت مبـادی و اثـر خاصیت ازمنه اربعه است.